BLOG: Fokkers vertellen

Een blog, voor elk wat wils om iets te vertellen of zijn/haar bevindingen in de Brahma/kippen hobby. Vertel hier bijvoorbeeld iets over het fokken met een bepaalde kleurslagen en/of het creëren van nieuwe kleuren.

Gebruik onderstaande inhoudsopgave om snel naar het artikel van uw keuze te gaan:

Een Complete Gids voor Brahma Kippenziektes,

Brahma kippen zijn prachtige vogels die bekend staan om hun kalme karakter en opvallende uiterlijk. Helaas zijn ze ook vatbaar voor verschillende ziektes die hun welzijn kunnen bedreigen. In deze blog gaan we dieper in op de belangrijkste ziektes die Brahma kippen kunnen treffen, namelijk CRD, worminfecties, coccidiose, ectoparasieten, Marek, Newcastle Disease, vogelgriep, ILT, Gumboro, pokken, infectieuze bronchitis, kalkpoten, kropverstopping, schimmels, windeieren, legnood en Bumblefoot. We zullen per ziekte beschrijven wat het inhoudt, welke symptomen het vertoont en hoe het kan worden behandeld.

• Chronic Respiratory Disease (CRD)

CRD (snotziekte) is een veelvoorkomende infectie bij pluimvee, waaronder Brahma kippen. Het wordt veroorzaakt door o.a. de bacterie Mycoplasma gallisepticum, waardoor vatbaar voor meerdere infecties met verschillende bacteriën en virussen. Symptomen van CRD zijn onder meer niezen, hoesten, oog- en neusafscheiding en ademhalingsproblemen. Om CRD te voorkomen, is het essentieel om nieuwe vogels apart te huisvesten en altijd als laatste te voeren en verzorgen, voordat ze aan de bestaande koppel worden toegevoegd. Behandeling kan bestaan uit het toedienen van antibiotica (vaak op basis van doxycycline of in overleg met de dierenarts een 3e keus middel), maar sommige kippen kunnen blijvende schade aan de luchtwegen oplopen. Het blijft altijd beter om te vaccineren tegen deze aandoening.

• Worminfecties

Worminfecties bij Brahma kippen worden vaak veroorzaakt door parasitaire wormen, zoals lintwormen, die in de darm de darmwand opeten, of door spoelwormen, die leven van de darminhoud. Symptomen zijn gewichtsverlies, verminderde eetlust en diarree. Regelmatig ontwormen van de kippen en het handhaven van een schoon leefgebied, vooral het strooisel, kunnen helpen om worminfecties te voorkomen. Voor behandeling kan de dierenarts een geschikt ontwormingsmiddel voorschrijven zoals Flubendazole of fenbendazole of levamisole (de dierenarts heeft verschillende diergeneesmiddelen ter beschikking). Maar ook bij de verschillende dierenspeciaalzaken en/of internet kun je een goed middel kopen, bijvoorbeeld Koudijs wormstop en/of Beaphar wormmiddel.

• Coccidiose

Coccidiose is een darminfectie die wordt veroorzaakt door de parasiet Eimeria. Symptomen zijn dunne soms bloederige ontlasting, lusteloosheid en verlies van eetlust. Het is van vitaal belang om een schoon en droog leefgebied en strooisel te handhaven en ervoor te zorgen dat de kippen geen toegang hebben tot bevuild drinkwater. Behandeling bestaat uit het gebruik van coccidiostatica in het voer. Vaak schrijft de dierenarts een middel voor op basis van toltrazuril, clazuril, sulfamiden of amprolium.

• Ectoparasieten (bloedluis, veerluis, verenmijt, kalkpootmijt)

Ectoparasieten zoals bloedluizen, verenmijt en veerluizen kunnen ongemak en stress veroorzaken bij Brahma kippen. Symptomen zijn jeuk, verenpikken en bloedarmoede. Regelmatig controleren en behandelen met geschikte insecticiden kan deze parasieten onder controle houden. Een goed middel om luis te bestrijden is bijvoorbeeld Exzolt fluralaner in drinkwater, of Parasita ivermectine 50ml. En het kippenhok kun je behandelen met bijvoorbeeld ByeMite (phoxime) of Elector (spinosad) (verkrijgbaar bij de dierenarts).

• Marek (Marek’s Disease)

Marek’s Disease is een ziekte door een herpesvirus die het zenuwstelsel, de organen en het immuunsysteem van de kippen aantast. Symptomen zijn verlamming, blindheid, gewichtsverlies of afwijkende kleur en grootte pupillen. Om Marek te voorkomen, kunnen Brahma kippen worden ingeënt op jonge leeftijd. Er is geen specifieke behandeling voor Marek’s Disease.

• Newcastle Disease

Newcastle Disease is een zeer besmettelijke aangifteplichtige ziekte door mxyovirussen, die de luchtwegen, het spijsverteringsstelsel en het zenuwstelsel van kippen aantast. Symptomen zijn sterfte, ademhalingsproblemen, diarree, lichtgroene mest, verlamming en een daling van de eierproductie. Het voorkomen van contact met wilde vogels en goede hygiënepraktijken kunnen helpen de verspreiding te voorkomen. Er is geen specifieke behandeling voor Newcastle Disease. Er zijn wel goede vaccins, die de ziekte behoeden en de verspreiding van het veldvirus verhinderen.

• Vogelgriep (Aviaire Influenza)

Vogelgriep is een zeer besmettelijke aangifteplichtige ziekte die wordt veroorzaakt door verschillende stammen van het aviaire influenzavirus. Symptomen zijn vergelijkbaar met andere vormen van influenza, waaronder ademhalingsproblemen, verminderde eetlust en hoge sterfte. Het voorkomen van contact met wilde vogels en het handhaven van goede bioveiligheid zijn essentieel om verspreiding te voorkomen. Er is geen specifieke behandeling voor vogelgriep bij kippen. Momenteel wordt gezorgd voor toelating van vaccins voor kippen tegen AI

• Pokken diferie (Fowlpox)

Pokken bij kippen wordt veroorzaakt door een myxoomvirus en kan zowel de droge als de natte vorm hebben. Symptomen van de droge vorm zijn pokken of wratachtige gezwellen op de huid en slijmvliezen, terwijl de natte vorm gele beslagen in bek en ogen en neus en daarmee ademhalingsproblemen veroorzaakt. Het voorkomen van muggenbeten en het handhaven van goede hygiëne kunnen helpen om pokken te voorkomen. Er is geen specifieke behandeling voor pokken bij kippen. Wel zijn er zeer goede vaccins, die in de vleugelhuid toegepast worden en zo preventief voor bescherming zorgen.

• Infectieuze Bronchitis

Infectieuze bronchitis (IB) is een virale ziekte die de luchtwegen, de nieren, de darmwanden, de oogslijmvliezen, de eileiders van kippen aantast. Symptomen zijn o,a, snotteren afscheiding uit de neus en ogen, en verminderde eierproductie. Om deze ziekte te voorkomen, moeten nieuwe kippen worden geïsoleerd en eerst gevaccineerd worden, voordat ze worden geplaatst en geïntroduceerd bij de bestaande koppel kippen. Er is geen specifieke behandeling voor infectieuze bronchitis. Wel zijn er voor de verschillende stammen en types van IB goede vaccins, die geregeld toegepast worden via spray of drinkwater en zo bescherming geven aan de gehele koppel kippen.

• ILT Virus (Infectieuze Laryngotracheïtis)

Het ILT-virus is een besmettelijke ziekte die de luchtwegen van pluimvee aantast. Het wordt veroorzaakt door een herpesvirus, specifiek het Gallid herpesvirus type 1. ILT kan zich snel verspreiden via luchtwegafscheidingen en direct contact tussen besmette en gezonde vogels. Brahma kippen die zijn geïnfecteerd met het ILT-virus kunnen symptomen vertonen zoals hoesten, niezen, piepende ademhaling en slijm uit de neus en mond. Ernstige gevallen kunnen leiden tot ademhalingsproblemen en verminderde eiproductie. Om deze ziekte te voorkomen, moeten nieuwe kippen worden geïsoleerd en eerst gevaccineerd worden, voordat ze worden geplaatst en geïntroduceerd bij de bestaande koppel kippen. Goede hygiëne en sanitaire voorzieningen in het kippenhok zijn van vitaal belang om besmetting te verminderen. Vaccinatie is een effectieve methode om de verspreiding van ILT tegen te gaan. Er is geen specifieke behandeling voor het ILT-virus. Getroffen vogels moeten worden geïsoleerd om verdere verspreiding te voorkomen. Ondersteunende zorg, zoals het bieden van warmte en schoon drinkwater, kan helpen bij het verminderen van de symptomen en het bevorderen van herstel.

• Gumboro virus (Infectieuze Bursitis)

Het Gumboro-virus, ook bekend als Infectieuze Bursitis, is een andere ernstige ziekte die pluimvee kan treffen, waaronder Brahma kippen. Het wordt veroorzaakt door het Infectieuze Bursitis-virus en tast het immuunsysteem van jonge kuikens aan. Symptomen van Gumboro kunnen zijn: verminderde groei, depressie, verenkleedproblemen, diarree en plotselinge sterfte van jonge kuikens. Vaccinatie van kuikens op de juiste leeftijd kan de verspreiding van het Gumboro-virus voorkomen. Goede bioveiligheidspraktijken, zoals het voorkomen van contact met besmette vogels en het handhaven van een schone omgeving, zijn cruciaal. Er is geen specifieke behandeling voor het Gumboro-virus. Preventie is de sleutel tot het beheersen van deze ziekte. Het is belangrijk om aangetaste vogels te isoleren om verspreiding naar andere kippen te voorkomen.

• Kalkpoten (Scaly Leg Mites)

Kalkpoten worden veroorzaakt door mijten die zich onder de schubben op de poten van de kippen nestelen. Symptomen zijn schilferige en gezwollen poten. Regelmatig controleren en behandelen met geschikte insecticiden kan kalkpoten voorkomen en behandelen. Je kunt bijvoorbeeld de poten dagelijks insmeren met vaseline. Maar nog beter is een middel te druppelen op de poten met druppels ivermectine. De mijten verdwijnen en de poten helen zichzelf.

• Kropverstopping

Kropverstopping treedt op wanneer voedsel vast komt te zitten in de krop van de kip na het eten van teveel voer of te droog voer of volumineus niet verteerbaar voer. Symptomen zijn onder meer een opgezwollen krop, verlies van eetlust en braken. Het voorkomen van te grote voedselbrokken en het verstrekken van voldoende drinkwater kunnen kropverstopping helpen voorkomen. In ernstige gevallen kan de krop worden leeggemaakt door een dierenarts, na een snede in de krop gemaakt te hebben.

• Schimmels

Schimmelinfecties bij kippen kunnen optreden als gevolg van slechte hygiëne en vochtige omstandigheden. Symptomen zijn huiduitslag, jeuk en verlies van veren. Het handhaven van een schoon en droog leefgebied kan schimmelinfecties voorkomen. Behandeling kan bestaan uit het toedienen van antischimmelmedicatie. Sommige schimmels dringen ook door in de luchtzakken na inademen en zorgen daar voor ontstekingen door het hele lichaam, waar de luchtzakken zitten.

• Windeieren

Windeieren zijn eieren die worden gelegd zonder kalkschaal. Dit kan optreden als gevolg van verschillende factoren, waaronder voedingstekorten van Calcium of vitaminen of Phosfaat of bepaalde virus infecties (adenovirus, IB virus). Het handhaven van een uitgebalanceerd dieet en het zorgen voor goede leef omgeving kunnen helpen windeieren te voorkomen.

• Legnood

Legnood treedt op wanneer een kip moeite heeft om een ei te leggen. Dit kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, zoals de grootte van het ei en anatomische problemen of door tekorten aan Calcium in het bloed. Het is belangrijk om dit snel te herkennen en actie te ondernemen, omdat het levensbedreigend kan zijn voor de kip. Als legnood wordt vermoed, raadpleeg dan onmiddellijk een dierenarts.

• Bumblefoot (Pododermatitis)

Bumblefoot is een bacteriële infectie van de voet die wordt veroorzaakt door wonden of schade aan de voetzolen. Symptomen zijn zwelling, roodheid en pusvorming. Het handhaven van een schoon en goed bekleed leefgebied kan helpen om bumblefoot te voorkomen. Behandeling kan bestaan uit het schoonmaken en verzorgen van de wond en in sommige gevallen het gebruik van antibiotica zowel lokaal onder de zool als soms via drinkwater.

Conclusie

Het is essentieel om de gezondheid en het welzijn van Brahma kippen serieus te nemen, omdat ze net als andere dieren vatbaar zijn voor verschillende ziektes die hun levenskwaliteit kunnen aantasten. Het handhaven van een schoon en goed beheerd leefgebied, evenals regelmatige gezondheidscontroles bij de dierenarts, kan helpen om veel van deze ziektes te voorkomen. In het geval dat een van deze ziektes wordt vermoed, is het belangrijk om onmiddellijk een dierenarts te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.

Deze blog biedt een algemeen overzicht van de belangrijkste ziektes die Brahma kippen kunnen treffen, maar het is belangrijk om op te merken dat dit geen uitputtende lijst is. Elk individu kan verschillende gezondheidsbehoeften hebben, en een professionele dierenarts kan de beste zorg en behandeling bieden op basis van de specifieke situatie van de kip.

Zorg goed voor je Brahma kippen, geef ze liefde en aandacht goede voeding en goede huisvesting, en houd ze gezond, zodat ze kunnen gedijen en genieten van een gelukkig en lang leven!

Maurits Flapper

Mijn ervaring als beginnende Brahma fokker.

Mijn naam is Maurits Flapper, op moment van schrijven zo’n 38 jaar oud, en inmiddels zo’n 12 jaar besmet met het kippenvirus.

Je zou zelfs kunnen zeggen dat deze kippen hobby er met de paplepel in is gegoten. Zo ben ik vroeger opgeroeid in een dorp. En daar hadden we als kind zijnde diverse dieren zoals kippen, schapen, konijnen, hamsters, één pony, en een kolonie muizen op zolder. Ik kocht ook wel eens (naar eigen inzicht) het beste rammetje (jong mannelijk schaap) van mijn vader en verzorgde deze totdat hij werd verkocht. De blik van mijn vader sprak boekdelen wanneer het deze dan het meeste geld had opgebracht, was het nou jaloersheid of gewoon een blik van trots?

Overigens was mijn buurman groot fan van konijnen, en hij deed dan ook regelmatig mee aan tentoonstellingen. Ook hielp ik hem wel eens een handje met de verzorging van zijn dieren, en kreeg dan als “beloning” wat drinken en een koek. Die tentoonstellingen vond ik toen overigens nog niet zo leuk. Als kind zijnde vloog ik langs de hokken en stond dan enkele minuten later al weer buiten.

Onze kippen hadden echter meer mijn interesse. En ik gaf ze dan ook graag wat te eten, en genoot van het gescharrel in de tuin. Met enige regelmaat sliepen ze zelfs in de bomen, maar de kuikens vond ik toch wel het meest bijzonder.

Ja ja, die goede oude tijd. Maar zo oud ben ik nou ook weer niet. Dus laten we maar snel terug gaan naar het heden, en de kippenhobby.

Nadat ik uit het ouderlijk huis ging had ik jammer genoeg niet de ruimte voor kippen. Maar wanneer mijn ouders hun kippenhok gevuld moest worden was ik er “als de kippen bij” om wat eieren uit te broeden. Vervolgens zaten deze kuikens dan enige tijd bij ons in een opfokbak in de keuken, een echte liefhebber weet hoe fris dit kan ruiken. En het duurde dan ook nooit lang of mijn vriendin mij vroeg of ik alsjeblieft het hok wou schoonmaken (eerst vriendelijk maar al snel op een meer dreigende toon).

Mijn eigen kippenhobby is overigens gestart met een toom dubbel gezoomde Barnevelders, maar deze hebben na enkele jaren plaats gemaakt voor Brahma’s. Eerst in diverse kleurslagen (zonder haan) maar sinds zo’n 8 jaar ben ik gestart met fokken van Brahma’s in de columbia kleurslag.

Sinds geruime tijd ben ik woonachtig in het kleine en mooie stadje Bolsward. En mijn buren hier waren niet altijd blij met mijn keuze om een haan te houden. Dus een houten kippenhok maakte na enkele jaren plaats voor een stenen schuurtje. En op één hypersensitieve buurvrouw na is de rust nu weder gekeerd.

Echt veel ruimte (+-40m2) voor de kippen hobby heb ik thuis niet. En met de verkoop van dieren krijg ik dan ook regelmatig te horen dat men niet had verwacht hier Brahma’s aan te treffen. Maar gelukkig mag ik een stuk grond (+-600m2) bij het verzorgingstehuis in Bolsward gebruiken. En hier loopt dan ook het merendeel van mijn kippen (ook hier waren ze geen fan van mijn hanen). Al met al lukt het nu vrij aardig, maar op een dag hoop ik toch op een idyllisch plekje te mogen wonen met genoeg ruimte voor mijn hobby.

Een van mijn eerste Brahma’s waren afkomstig van Tjibbe Dokkuma, een doorgewinterde fokker die je graag de nodige tips gaf. Helaas is Tjibbe inmiddels overleden maar de nut en de noodzaak van een mentor is zeker niet verkeerd voor een startende fokker. En zodoende kwam ik in contact met Abe, iemand die “de fijne kneepjes van het vak” ook (grotendeels) van Tjibbe had geleerd en mij wel verder wou assisteren.

Wist je trouwens dat je voor je dieren kunt/mag showen je:

1. Lid dient te zijn van een lokale pluimvee vereniging. (mooie gelegenheid voor je allereerste tentoonstelling)
(Tevens is het aan te bevelen om lid te worden van de landelijke pluimvee vereniging van het specifiek ras kippen die je hebt gekocht.)
2. Je lid moet zijn van de Kleindier Liefhebbers Nederland (KLN) zodat je een fokkersnummer krijgt en hier ook pluimvee ringen kunt bestellen.
3. Je het beste kunt starten met aanschaf van dieren van een tentoonstelling fokker, en (over het algemeen) beter geen kippen via Marktplaats kunt kopen.
4. Je sommige dieren echt moet wassen voordat je ze meeneemt naar de show omdat je anders wel erg veel opbouwende kritiek kunt verwachten.

Sinds begin 2022 ben ik overigens ook de website beheerder van de Brahma club geworden. Juist met de intentie om hier een platform van te maken om alle fokkers (maar de startende in het bijzonder) een leidraad te geven. Je vind inmiddels ook de nodige kweek tips, en nuttige artikelen/informatie op terug. (hoe je bijvoorbeeld een kippenhok kunt bouwen)

Een paar foto’s van mijn laatste kweek wil ik graag met jullie delen:

Tot zover mijn eerste artikel voor de Brahma club website. En wie weet tot ziens.

Maurits Flapper

Mijn ervaring met het fokken van Brahma Buff ZwartColumbia.

Het bestuur heeft mij verzocht een stukje te schrijven over mijn ervaringen bij het fokken van de Brahma buff zwart columbia. Mijn naam is Tjibbe Dokkuma, en fok 34 jaar Brahma’s.

Allereerst gebruik ik een goede haan met een fraaie egale buff zwart col. kleur, deze kruis ik aan goede wit zwart col. hennen met lichte onderdons!
F1 Uit deze combinatie vallen zowel buff zwart col. als wit zwart col. van beiden houd ik alleen de hennetjes aan.

F2 De oude haan (vader) kruis ik weer aan de buff zwart col. hennetjes en van deze combinatie houd ik de haantjes en hennen aan die goed van type zijn.

F3 De hanen uit F2 paar ik aan de wit zwart col. hennen uit F1. De buff zwart col. kuikens houd ik aan en de wit zwart col. houd ik op reserve.

F4 Nu zet ik de ,,oude,, haan weer in en paar die aan de buff zwart col. hennen uit F3 de kuikens( buff zwart col.) uit deze combinatie paar ik aan een jonge buff zwart col. haan uit F2 waaruit buff zwarte col. kuikens vallen.

F5 Uit de combinatie van F4 gebruik ik een buff zwarte haan die ik paar aan de reserve wit zwarte col. hennen uit F3. Hier vallen weer buff zwart col. en wit zwart col uit.

F6 Hier paren we de jonge buff zwart col.hennen uit F5 aan een jonge haan buff zwart col.uit F4. Hier vallen mooie buff zwart col dieren uit met een egale buffkleur die gewoon buiten in de zon kunnen lopen zonder te verkleuren. Op deze wijze kun je ongeveer 5 jaar fokken waarna je er weer een wit zwart col. door kruist.

Voor meer informatie over lijnenteelt, klik hier

Tjibbe Dokkuma